Leren eten en drinken
Online staat veel informatie over wát je moet kiezen als je eet en drinkt. Lees meer over gezond eten op de pagina Eerste hapjes. In dit advies vertellen we over het leren eten en drinken: zuigen en slikken, eten van een lepel, kauwen en drinken uit een beker.
Zuigen en slikken
Je kind kan al zuigen en slikken voor de geboorte. Hierdoor kan het na de geboorte meteen uit de borst of de fles drinken. Dat gaat meestal vanzelf. Als je kind ongeveer 4 maanden oud is, gaat het bewust drinken. Dan stopt je kind soms even met drinken en drinkt dan weer verder.

Waarom kan je kind problemen hebben met zuigen en slikken?
Misschien is je kind nog niet sterk genoeg om te zuigen aan een speen of borst. Het kan ook zijn dat je kind een afwijking heeft aan de mond. Of dat je kind onrustig is door overprikkeling of een moeilijke bevalling.
Adviezen als je kind moeite heeft met zuigen en slikken
- Leg aan in een ontspannen houding voor jou en je baby.
- Zorg dat je kind de hele tepelhof in de mond neemt.
- Voed zo veel mogelijk op verzoek.
- Kan je baby niet altijd uit de borst drinken? Begin dan op tijd met borst en fles af te wisselen. Na 3 maanden is het lastig om drinken uit een fles nog goed aan te leren.
Lukt borstvoeding geven niet goed? Een lactatiekundige kan helpen.
Vind een lactatiekundige bij jou in de buurt: NVL Borstvoeding.
- Ondersteun je kind goed bij de heupen, rug en hoofd.
- Houd het nekje van je kind “lang”.
- Zorg dat de speen tot de witte ring in de mond van je kind zit.
- De lippen van je kind moeten naar buiten omgekruld zijn.
- Slechte flessen bestaan niet.
Spenen
- Probeer verschillende spenen en kijk wat bij je kind past.
- Kokhalst je kind? Probeer een kortere speen.
- Zuigt je kind niet goed? Probeer een langere speen.
- Bij sommige spenen komt de melk er snel uit, bij anderen niet.
- Er zijn spenen van verschillende materialen, soepele en stugge spenen.
Eten van een lepel
De eerste stap na de fles- of borstvoeding is het eten van een lepel. Tussen de 4 en 6 maanden kan je beginnen met kleine oefenhapjes. Dit is nog geen vervanging van borst- of flesvoeding. Je kind leert de mond te gebruiken en went aan nieuwe smaken. Na ongeveer 5 tot 7 weken kan een kind goed van een lepel eten.

Waarom kan je kind problemen hebben met eten van een lepel?
Het kan zijn dat jouw kind bijvoorbeeld nog niet toe is aan het eten van een lepel. Soms kunnen kinderen moeite hebben om de mond te openen. Misschien vindt je kind de nieuwe smaken nog niet fijn vindt.
Adviezen als je kind moeite heeft met het eten van een lepel
Probeer eerst minder eten op de lepel te leggen en zorg dat eten niet te warm of koud is:
- Zorg dat je kind de lepel aan ziet komen en haal de lepel recht in en uit de mond.
- Probeer verschillende lepels uit.
- Krijgt je kind het eten niet goed achter in de mond? Laat je kind meer achterover zitten.
- Opent je kind de mond lastig? Doe dan zelf je mond wijd open en zeg “AAAA".
- Is je kind nog niet toe aan een lepel of gaat het kokhalzen?
Bespreek het dan op het consultatiebureau. - Gaan de lippen vaak niet dicht? Controleer dan of je kind goed door de neus kan ademen.
- Kan dat niet? Overleg het op het consultatiebureau.
- Kan dat wel? Doe voor hoe het moet en zeg: “mmmm”.
Kauwen
De volgende stap is leren kauwen. Dat gebeurt als een kind ongeveer 7 of 8 maanden oud is. Eerst drukt je kind het eten met de tong plat. Daarna leert je kind eten heen en weer bewegen met de tong. Dan zal je kind kauwbewegingen gaan maken. Uiteindelijk leert je kind het eten naar achteren te brengen en te slikken. Leren kauwen duurt nog tot je kind ongeveer 8 jaar is.

Waarom kan je kind problemen hebben met kauwen?
Het kan zijn dat jouw kind nog niet toe is aan kauwen. Of je kind houdt nog niet van het gevoel van vast eten in de mond. Misschien is je kind nog bang voor vast eten doordat het zich een keer heeft verslikt.
Adviezen als je kind moeite heeft met kauwen
- Leer je kind pas kauwen als het zonder steun rechtop kan zitten.
- Bied eerst eten aan dat snel smelt, zoals maisvingers.
- Zorg dat je kind niet te grote happen binnen krijgt.
- Geef niet te warm of koud eten.
- Zorg dat je kind goed door de neus ademt, anders is er te weinig speeksel.
- Leer je kind vanaf het begin met de mond dicht te kauwen.
- Is je kind nog niet toe aan kauwen? Overleg dit op het consultatiebureau.
Drinken uit een beker
Vanaf ongeveer 8 of 9 maanden kan je kind de eerste 'oefen-slokjes' nemen uit een beker. Je kind zal dan ook nog drinken uit de fles of de borst. Daarvoor zijn andere mondspieren nodig. Je kind leert de mond een beetje open te doen en op tijd weer te sluiten. Het duurt meestal een paar weken tot maanden voordat kinderen dit goed kunnen. Je kan oefenen met verschillende bekers. Begin bijvoorbeeld met een tuitbeker. Dan knoeit je kind minder. Het doel is om uit een open beker te drinken. Vanaf ongeveer 12 maanden leert je kind ook door een rietje zuigen.

Waarom kan je kind problemen hebben met drinken uit een beker?
Het kan zijn dat je kind nog niet toe is aan drinken uit een beker. Misschien lukt het je kind nog niet zonder steun rechtop te zitten. Of je kind kan de mondspieren nog niet goed gebruiken.
Adviezen als je kind gaat leren drinken uit een beker
- Begin als je kind zelfstandig los kan zitten (meestal rond 9 maanden).
- Kies voor een smalle beker.
- Doe de beker voldoende vol, anders moet de beker te ver kantelen.
- Begin met dik vloeibaar drinken zoals vla of pap. Maak het drinken langzaam dunner.
- Laat je kind de beker vasthouden. Doe je eigen handen eroverheen.
- Help je kind met doseren.
- Geef je kind de tijd en word niet boos als je kind knoeit. Begin bijvoorbeeld in bad of met een siliconenslab.
Wanneer zoek je hulp?
Helpen de tips hierboven niet? Overleg het dan op het consultatiebureau. Misschien kan de logopedist of jeugdarts meekijken of je doorverwijzen.